Als er ergens nieuwe wegen nodig zijn, is het in de ambulancezorg. Het aantal ambulanceritten neemt toe, net als het personeelstekort. Die situatie is niet houdbaar. Om ervoor te zorgen dat elke patiënt de zorg krijgt die hij nodig heeft, moeten we nu zaken anders organiseren. Wat opvalt is dat iedereen – medewerker, ketenpartner én patiënt – meedenkt over die nieuwe wegen.
Voor de patiënt
Voor de patiënt
ALTERNATIEVEN NAAST DE AMBULANCE
ALTERNATIEVEN NAAST DE AMBULANCE
Om de patiënt de juiste ambulancezorg te kunnen blijven bieden, is een alternatief zorgaanbod noodzakelijk. In 2017 werden hierin grote stappen gezet. Vier hulpverleners vertellen over hun alternatief naast de ambulance.
ZORGAMBULANCE
‘De extra zorg op deze ambulance is een verrijking’
BIKER RAPID RESPONDER
‘Je schiet zo een steegje in’
RAPID RESPONDER
’In m’n eentje volwaardige ambulancezorg leveren’
BRANDWEER FIRST RESPONDER
‘Wij zijn er vrijwel altijd eerder dan de ambulance’
INTERVIEW MARTHE CRAMER
INTERVIEW MARTHE CRAMER
‘Het roer moet om’
Marthe Cramer is verantwoordelijk voor het dagelijkse operationele proces. Zij ziet de zorgvraag veranderen en zoekt samen met medewerkers naar manieren om daar adequaat op te reageren.
Welke ontwikkelingen zie jij in de zorg?
‘De patiëntenpopulatie verandert van samenstelling. Zo hebben meer oudere mensen zorg nodig. Daarnaast hebben we een personeelstekort en hebben we te maken met een sterk gestegen vraag naar ambulancezorg. Er is fors bezuinigd op voorzieningen als thuiszorg en aangepast vervoer. Het gevolg is dat wij nu vaak bij mensen komen die echt wel hulp nodig hebben maar niet in de vorm van een hoogopgeleid spoedzorgteam. Dit is geen trend, maar de nieuwe werkelijkheid. We moeten daarom naar andersoortig vervoer. Naar andere oplossingen.’
Welke oplossingen zie jij?
‘Aan het begin van de keten moeten we de zorgvraag nauwkeuriger inschatten. Is het nodig om er met toeters en bellen naartoe te gaan of is een zorgambulance goed, de “uitgeklede” ambulance waarmee we dit jaar zijn gestart en die heel geschikt is om mensen zonder spoed te vervoeren. Als we de zorgambulance inzetten, blijft de spoedambulance beschikbaar voor noodgevallen. We maken met huisartsen nadere afspraken over de inzet van ambulances. En we hebben dit jaar met al onze medewerkers in groepen gebrainstormd over de nieuwe wegen die we kunnen inslaan.’
Welke nieuwe wegen kwamen voorbij?
‘Doelgroepenvervoer, bijvoorbeeld een ambulance speciaal voor oudere patiënten met een geriatrisch verpleegkundige aan boord. De samenwerking met de brandweer uitbreiden zodat brandweerlieden wellicht breder ingezet kunnen worden dan alleen bij reanimaties. Huisartsenzorg en ambulancezorg integreren door ambulance-uitvragen te laten verlopen via dezelfde meldkamer en op basis van dezelfde urgentiecodes. 112-meldingen laten aannemen door een arts die zelfzorgadviezen kan geven…’
Hoe dringend is de situatie?
‘Het roer moet om. De hele zorg moet anders en dat gaan we samen met onze mensen doen. 2017 is het jaar waarin we de gestegen vraag naar ambulancezorg niet meer zien als een maatschappelijke trend maar als de nieuwe werkelijkheid. Dus is er nu actie nodig. Niet meer wegkijken, maar het lef hebben om nieuwe wegen te ontdekken.’
Wat is nu de eerste stap?
‘Met de ketenpartners om tafel om oplossingen te bespreken en inzichten te delen. Het aantal ambulanceritten moet dalen. Hier willen wij landelijk discussie over voeren. Voor ons geen heilige huisjes. Als er echt een kwestie van leven of dood is, moeten we er sneller kunnen zijn dan nu het geval is. Daar doen we het voor.’
CLIËNTENBERAAD BUIGT ZICH OVER HET RAP
CLIËNTENBERAAD BUIGT ZICH OVER HET RAP
De toekomst door het oog van de cliënt
In 2017 is bij alle medewerkers en het cliëntenberaad informatie opgehaald voor het samenstellen van het Regionaal Ambulanceplan 2018-2021 (RAP). Marjan van Maanen is namens Zorgbelang Zuid-Holland voorzitter van het cliëntenberaad van RAV Hollands Midden.
Welke rol speelden jullie in de totstandkoming van het RAP?
‘Om de vier jaar stelt RAV Hollands Midden hun (toekomst)plannen vast in het RAP. In de komende jaren moeten we belangrijke keuzes maken: de zorgvraag groeit. Daardoor moeten patiënten soms extra lang wachten op een geplande rit naar het ziekenhuis bijvoorbeeld. Hoe kunnen we dat voorkomen, hoe kunnen we beter plannen? Een oplossing is het laten rijden van meer zorgambulances. Maar dan moet het comfort wel omhoog. In een zorgambulance is voor de patiënt comfort belangrijker dan de medische instrumenten.’
Waar kijken jullie naar?
‘Wij hebben eigenlijk maar één vraag voor ogen: Wat is vanuit de patiënt gezien het belangrijkste? De toekomstplannen van RAV Hollands Midden proberen we aan te scherpen door ernaar te kijken door het oog van de cliënt.’
Waarom is een cliëntenberaad nodig?
‘In de ambulancezorg is het contact met patiënten van korte duur. Om toch “voeling” te houden met wensen en beleving van (mogelijke) patiënten vergadert RAV Hollands Midden drie tot vier keer per jaar met haar cliëntenberaad.’
Waar denken jullie nog meer over na?
‘We hebben advies uitgebracht over nieuw aan te schaffen brancards en over de klachtafhandeling door de ambulancedienst. In 2017 is de nieuwe Wet Kwaliteit, Klachten en Geschillen in de Zorg ingegaan. We hebben naar het klachtenreglement van RAV Hollands Midden gekeken met de vraag in ons achterhoofd: is dit duidelijk genoeg voor de cliënt? We adviseerden om informatie te geven met alle rechten en plichten van de cliënt duidelijk op een rij.’